Ποιοί μικροοργανισμοί είναι οι Πρωτογενείς Εκκινητές και ποιοί μικροοργανισμοί είναι οι Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα?
Μικροοργανισμοί Πρωτογενείς εκκινητές και Μικροοργανισμοί Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα – Οι ζυμώσεις στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Η παρασκευή πολλών γαλακτοκομικών προϊόντων περιλαμβάνει την ζύμωση του γάλακτος.
Δείτε: Μάθε ποιά είναι τα 7 είδη ζύμωσης στα γαλακτοκομικά
Οι ζυμώσεις, αυτές, περιλαμβάνουν μια σειρά από σύνθετες και περίπλοκες βιοχημικές αντιδράσεις.
Αυτές, οι βιοχημικές αντιδράσεις, πραγματοποιούνται, (περισσότερο ή λιγότερο), από όλους εκείνους τους μικροοργανισμούς, οι οποίοι θα βρεθούν μέσα στο γάλα.
Μικροοργανισμοί Πρωτογενείς εκκινητές και Μικροοργανισμοί Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα- Ποιοί είναι οι μικροοργανισμοί οι οποίοι εκκινούν τις ζυμώσεις?
Οι μικροοργανισμοί, αυτοί, οι οποίοι ξεκινούν – εκκινούν, τις ζυμώσεις, του γάλακτος, μπορεί να ανήκουν είτε,
—στην φυσική μικροχλωρίδα, το οποίο σημαίνει μια τεράστια βιοποικιλότητα μικροοργανισμών, από μη προσδιορισμένα στελέχη (undefined strains), ή άγρια στελέχη (wild strains), είτε,
— σε γαλακτοκομικές καλλιέργειες εκκίνησης (starter cultures), το οποίο σημαίνει 1 με 2 είδη μικροοργανισμών, από πολύ καλά προσδιορισμένα στελέχη (well-defined strains), είτε,
— σε όλες τις ενδιάμεσες μορφές, για παράδειγμα, καλλιέργειες εκκίνησης με προέλευση το τυρόγαλα, (natural whey starters), κ.α.
Δείτε: Όλα όσα θέλετε να ξέρετε για τις μικροβιακές γαλακτοκομικές καλλιέργειες εκκίνησης στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Πρωτογενείς και Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα – Ποιός είναι ρόλος των εκκινητών μικροοργανισμών?
Οι γαλακτοκομικές καλλιέργειες εκκίνησης αποτελούνται από μικροοργανισμούς, οι οποίοι, όταν εισέρχονται στο γάλα, ξεκινούν – εκκινούν:
— την επιθυμητή ζύμωση (desirable), αλλά, και,
— την δυνάμενη να προβλεφθεί ζύμωση (predictable)
Ο κύριος σκοπός, των μικροοργανισμών, οι οποίοι αποτελούν την καλλιέργεια εκκίνησης, είναι η παραγωγή του γαλακτικού οξέος.
Παρόλα αυτά, η λειτουργία, αυτών, των μικροοργανισμών, έχει ως αποτέλεσμα και την παραγωγή αρωματικών συστατικών, όπως, είναι, το οξικό οξύ, η ακεταλδεΰδη, το διακετύλιο, κ.α.
Επίσης, αυτοί, οι μικροοργανισμοί, συμμετέχουν, στην ωρίμανση, των παραγομένων γαλακτοκομικών προϊόντων.
Δείτε: 6 πράγματα που ζητάμε από τις καλλιέργειες εκκινητές
Πρωτογενείς και Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα – Καλλιέργειες εκκίνησης με την μορφή DVS
Σήμερα, στην χώρα μας, όταν λέμε καλλιέργειες εκκίνησης, εμείς εννούμε τις καλλιέργειες εκκίνησης με την μορφή DVS.
Παρόλα αυτά, σε πολλές χώρες, (Ισπανία, Ιταλία, κ.α.), οι οποίες έχουν ”τυροκομική”κουλτούρα, ο όρος καλλιέργειες εκκίνησης δεν περιορίζεται, μόνον, στις καλλιέργειες εκκίνησης με την μορφή DVS.
Σε κάθε περίπτωση, οι καλλιέργειες εκκίνησης μπορούν να διαφοροποιηθούν, με βάση,
—α) την ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης των μικροοργανισμών, τους οποίους, αυτές οι καλλιέργειες, περιέχουν, (θερμόφιλες καλλιέργειες, ή μεσόφιλες καλλιέργειες)
—β) τα είδη των μικροοργανισμών, τους οποίους, αυτές οι καλλιέργειες, περιέχουν, [απλές καλλιέργειες (single strain), ή μικτές καλλιέργειες (mixed / multi strains)],
—γ) την λειτουργία, των μικροοργανισμών, τους οποίους, αυτές οι καλλιέργειες, περιέχουν, (πρωτογενείς εκκινητές ή δευτερογενείς εκκινητές)
Δείτε: Ποιές είναι οι καλλιέργειες εκκίνησης στα γαλακτοκομικά προϊόντα?
Πρωτογενείς και Δευτερογενείς Εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα – Εκκινητές = Πρωτογενείς + Δευτερογενείς
Οι εκκινητές μικροοργανισμοί, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στην παρασκευή γαλακτοκομικών προϊόντων, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες.
—1. Στους Πρωτογενείς Εκκινητές (Primary Starters), και,
— 2. Στους Δευτερογενείς (Secondary Starters) ή Συμπληρωματικούς εκκινητές (Adjunct Starters).
Πρωτογενείς Εκκινητές μικροοργανισμοί (Primary Starters) στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Ο κύριος ρόλος, των πρωτογενών εκκινητών μικροοργανισμών είναι, η παραγωγή με ικανοποιητικό ρυθμό, αλλά, και σε επαρκείς ποσότητες, του γαλακτικού οξέος. Οι πρωτογενείς εκκινητές συμμετέχουν, επίσης, και στην ανάπτυξη, εκείνου του ιδιαίτερου flavor, το οποίο χαρακτηρίζει το εκάστοτε γαλακτοκομικό προϊόν.
Όλοι οι πρωτογενείς εκκινητές είναι οξυγαλακτικά βακτήρια.
Δηλαδή, μη οξυγαλακτικά βακτήρια, ζύμες (yeasts), και μούχλες (molds) δεν περιλαμβάνονται στους πρωτογενείς εκκινητές.
Ομοιοζυμωτικά μεσόφιλα οξυγαλακτικά βακτήρια τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρωτογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα βακτήρια, αυτά, μπορεί να ανήκουν,
—στο είδος Lactococcus lactis subsp. lactis
—στο είδος Lactococcus lactis subsp. cremoris
Δείτε: Ονοματολογία μικροοργανισμών? Μα είναι τόσο εύκολο!
Ομοιοζυμωτικά θερμόφιλα οξυγαλακτικά βακτήρια τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρωτογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα βακτήρια, αυτά, μπορεί να ανήκουν,
—στο είδος Streptococcus thermophilus
—στο είδος Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus
—στο είδος Lactobacillus delbrueckii subsp. lactis
—στο είδος Lactobacillus helveticus
Υποχρεωτικά ετεροζυμωτικά θερμόφιλα οξυγαλακτικά βακτήρια τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρωτογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα βακτήρια, αυτά, μπορεί να ανήκουν,
— στο είδος Lactobacillus fermentum
— στο είδος Lactobacillus brevis
Πρωτογενείς και Δευτερογενείς ή Συμπληρωματικοί εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Εκτός από, τα οξυγαλακτικά βακτήρια, στην τυροκόμηση, και, γενικότερα, στην παρασκευή, των γαλακτοκομικών προϊόντων, χρησιμοποιούνται και άλλοι μικροοργανισμοί, όπως, είναι τα μη οξυγαλακτικά βακτήρια, οι ζυμομύκητες (yeasts), και οι μούχλες (molds).
Δείτε: Τί είναι το κεφίρ? Ποιούς μικροοργανισμούς περιέχει?
Αυτοί, οι μικροοργανισμοί, δεν συμμετέχουν ενεργά στο ξίνισμα, του γάλακτος, κατά τη διάρκεια της παρασκευής, των τυριών ή των εκάστοτε γαλακτοκομικών προϊόντων.
Ο κύριος ρόλος, αυτών, των μικροοργανισμών είναι να προκαλούν οργανοληπτικές και βιοχημικές μεταβολές, έτσι ώστε, να δημιουργήσουν ένα ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ flavor ή να δράσουν ως προβιοτικοί μικροοργανισμοί.
Τί θα πρέπει εγώ να θυμάμαι
Αυτοί, οι μικροοργανισμοί, μπορούν και προκαλούν την όξυνση, του γάλακτος, ή του τυροπήγματος, αλλά, η προτεραιότητα, αυτών, των μικροοργανισμών, είναι το να επιτελέσουν μία άλλη λειτουργία.
Mεσόφιλα βακτήρια τα οποία χρησιμοποιούνται ως δευτερογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα βακτήρια, αυτά, μπορεί να ανήκουν,
— στο είδος Lactococcus lactis subsp. lactis bv. diacetylactis (Ομοιοζυμωτικό οξυγαλακτικό βακτήριο)
— στο είδος Lactobacillus casei (Ομοιοζυμωτικό οξυγαλακτικό βακτήριο)
— στο είδος Leuconostoc mesenteroides subsp. cremoris (Ετεροζυμωτικό οξυγαλακτικό βακτήριο)
— στο είδος Propionibacterium freudenreichii subsp. shermanii
— στο είδος Acetobacter acetii
— στο είδος Brevibacterium linens
Θερμόφιλα βακτήρια τα οποία χρησιμοποιούνται ως δευτερογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα βακτήρια, αυτά, μπορεί να ανήκουν,
— σε είδη Bifidobacterium spp.
— στο είδος Lactobacillus helveticus (Ομοιοζυμωτικό οξυγαλακτικό βακτήριο)
Ζυμομύκητες οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως δευτερογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Οι ζυμομύκητες, αυτοί, μπορεί να ανήκουν,
— στο είδος Debaryomyces hansenii
— σε είδη Candida spp.
— στο είδος Galactomyces geotrichum
— στο είδος Kluyveromyces marxianus
— στο είδος Saccharomyces cerevisiae
Μούχλες οι οποίες χρησιμοποιούνται ως δευτερογενείς εκκινητές στα γαλακτοκομικά προϊόντα
Οι μούχλες, αυτές, μπορεί να ανήκουν,
— σε είδη Mucor spp.
— στο είδος Penicillium roqueforti
— στο είδος Penicillium camemberti
— στο είδος Geotrichum candidum
Δείτε: Οι μούχλες ως καλλιέργειες εκκίνησης στα γαλακτοκομικά
Τί παρατηρώ?
Παρατηρήστε ότι, κάποια οξυγαλακτικά βακτήρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρωτογενείς εκκινητές, σε κάποια είδη τυριών, ενώ σε άλλα είδη τυριών, αυτά τα βακτήρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δευτερογενείς εκκινητές.
Ως εκκινητές μικροοργανισμοί, σε καλλιέργειες εκκίνησης, με την μορφή DVS, έχουν χρησιμοποιηθεί, και είδη μικροοργανισμών, τα οποία ανήκουν στο γένος Enterococcus, αλλά, ακόμα, και είδη μικροοργανισμών τα οποία ανήκουν στο γένος Staphylococcus.
[Πάντως, τα τελευταία χρόνια, το είδος Geotrichum candidum κατατάσσεται στην κατηγορία των ζυμομυκήτων. Τα στελέχη, αυτού, του μικροοργανισμού, επίσης, παρουσιάζουν, μεγάλες διαφοροποιήσεις, μεταξύ τους. Στο παρελθόν, το είδος, αυτό, είχε χαρακτηρισθεί ως μούχλα. John R. ColeJr., G.R. Carter, In: Diagnostic Procedure in Veterinary Bacteriology and Mycology (Fifth Edition), 1990]
Δείτε περισσότερα:
Starter cultures: Specific properties. Broome, M. C., Powell, I. B., & Limsowtin, G. K. Y. (2003). In: Encyclopedia of Dairy Sciences. H. Roginski, J. W. Fuquay, & P. F. Fox (Eds.), (pp. 269–275). London, UK: Academic Press.
Secondary and adjunct cultures. Chamba, J. F., & Irlinger, F. (2004). In: Cheese: Chemistry, Physics and Microbiology: Vol. 1. General Aspects (3rd ed.; pp. 191-206). P. F. Fox, P. L. H. McSweeney, T. M. Cogan & T. P. Guinee (Eds.), London, UK: Academic Press.
Technological challenges in the production of a probiotic pasta filata soft cheese. Cuffia, F., George, G., Renzulli, P., Reinheimer, J., Meinardi, C., & Burns, P. (2017). Lebensmittel-Wissenschaft + Tech- nologie, 81, 111–117.
Recent advances in cheese microbiology. Beresford, T. P., Fitzsimons, N. A., Brennan, N. L., & Cogan, T. M. (2001). International Dairy Journal, 11(4-7), 259–274.
